ROZUMiem co CZYTAm
W latach 2011-2012 w 24 krajach przeprowadzono Międzynarodowe Badanie Kompetencji Osób Dorosłych PIAAC (The Programme for the International Assessment of Adult Competencies). Badaniem została objęta grupa osób w wieku od 16 do 65 lat. Polska znalazła się na 19 miejscu pod względem POZIOMU ROZUMIENIA CZYTANEGO TEKSTU. W grupie osób w wieku od 16 do 24 lat uzyskaliśmy zdecydowanie lepszy wynik i znaleźliśmy się na 10 miejscu, ale czy ten wynik może być dla nas satysfakcjonujący? Czy ten wynik potwierdza wysokie kompetencje Polaków, które gwarantują nam efektywne funkcjonowanie we współczesnym świecie?
Umiejetność czytania ze zrozumieniem rozwijana jest od pierwszej do trzeciej klasy szkoły podstawowej. Co się dzieje z uczniami, którzy nie rozwiną tych kompetencji podczas kilku pierwszych lat edukacji? Czy ci uczniowie na dalszym etapie kształcenia mają szansę na osiąganie sukcesów edukacyjne?
Od kilku dni zastanawiam się nad korelacją pomiędzy brakiem umiejętności czytania ze zrozumieniem, a trudnościami uczniów w nauce, a dokładniej efektywnym zaprezentowaniem zdobytej wiedzy i umiejętności podczas sprawdzianów i egzaminów. Do tych rozważań skłoniła mnie praca z uczniam ósmej klasy Szkoły Podstawowej Montessori w Toruniu, który dołączył do naszego zespołu po siedmiu latach edukacji w szkole konwencjonalnej. Aby pomóc mu przygotować się do egzaminu ósmoklasisty nauczyciele postanowili raz w tygodniu proponować mu rozwiązywanie zadań egzaminacyjnych z matematyki, by miał szansę zaprzyjaźnić się z narzędziem i wyeliminować reakcję stresową w sytuacji egzaminacyjnej. Mimo dużej wiedzy matematycznej, którą wykazywał podczas indywidualnej pracy z nauczycielami, jego wyniki egzaminacyjne nie przekraczały 10%. Szukając rozwiązań sformułowaliśmy hipotezę, że wysoki poziom kortyzolu podczas sytuacji egzaminacyjnej uniemożliwia mu pełne wykorzystanie jego zasobów. Od początku września 2018 roku do końca lutego 2019 roku nasz uczeń aż 30 razy zmierzył się z egzaminem ósmoklasisty z matematyki. Wielokrotny i bezpośredni kontakt z narzędziem egzaminacyjnym nie zwiększył liczby uzyskanych punktów, ale stał się dla niego tak powszechny doświadczeniem jak praca projektowa z innych przedmiotów. Systematyczny kontakt z sytuacją egzaminacyjną obala hipotezę, że stras miał wpływ na wyniki jego egzaminów. Poszukując rozwiązań posłuchałam swojej intuicji i zaproponowałam naszemu uczniowi test sprawdzający poziom rozumienia czytanego tekstu. Okazało się, że uczeń ma trudności z rozwiązaniem zadań zaadresowanych do uczniów pierwszej klasy szkoły podstawowej. To odkrycie wywołało serię trudnych pytań - dlaczego przez siedem lat edukacji w szkole podstawowej nikt wcześniej tego nie zauważył? Dlaczego nie rozwinął umiejętności czytania za zrozumieniem na pierwszym etapie edukacyjnym? Co utrudniło mu zdobycie tej kluczowej umiejętności?
Nieustanne poszukiwanie rozwiązań to jedno z podstawowych zadań szkoły, w której każdy uczeń ma indywidualny plan rozwoju. Przystąpiłam do analizy pracy poszczególnych ośrodków mózgu i dokonałam odkrycia, które ma szansę zmienić sytuację nie tylko naszego ucznia, ale także wielu innych ludzi. Ludzi, którzy potrzebują wsparcia w zakresie rozwijania umiejętności czytania ze zrozumieniem, gdyż brak tej umiejętności jest dla nich poważną przeszkodą na drodze do osiągania sukcesów życiowych i edukacyjnych.
Rozwój umiejętność czytania ma ścisły związek z korą wzrokową - ośrodkiem mózgu, który odpowiada za przetwarzanie informacji wzrokowych. Dotychczas sądzono, że kora wzrokowa przestaje się rozwijać między 5 a 6 rokiem życia. Z badań przeprowadzonych przez pracowników kanadyjskiego Uniwersytetu McMaster wynika, że rozwój tego obszaru mózgu trwa zacznie dłużej - do około 36 roku życia. Co umożliwia wykonywanie ćwiczeń stymulujących korę wzrokową prawie do czterdziestki. Samo ćwiczenie umiejętności czytania ze zrozumieniem może być mało efektywne jeżeli nie podejmiemy działań polegających na zwiększeniu objętości kory wzrokowej. Czyli ćwiczeń, które przyczynia się wzrostu liczby neuronów odpowiedzialnych za przepływu informacji wzrokowych oraz szybsze ich przetwarzanie.
I tu z pomocą przychodzi ŻONGLOWANIE, które wspiera rozwój umiejętności, które bazują na koordynacji oko-ręka: czytanie, pisanie, rysowanie, konstruowanie i wycinanie. Po wprowadzeniu programu nauki żonglowania w wielu szkołach na świecie zaobserwowano, że dzieci, które miały trudności w czytaniu, miały również trudności w żonglowaniu. Gdy nauczyły się żonglować automatycznie poprawiło się ich czytanie. Po sesjach żonglowania nauczyciele zauważyli także wzrost koncentracji uczniów. Naukowcy odkryli, że kora wzrokowa zmienia się już po 7 dniach ŻONGLOWANIA. Obrazowanie pracy mózgu rezonansem magnetycznym dowodzi, że największe zmiany w korze wzrokowej pojawiają się na początku - czyli podczas nauki żonglowania. W trakcie doskonalenia umiejętności nie zaobserwowano już tak znacznego przyrostu komórek w mózgu. Codzienne żonglowanie pomaga także w regeneracji mózgu, co zwiększa efektywność uczenia się.
Masz trudności ze zrozumieniem czytanego tekstu? Zacznij ŻONGLOWAĆ!
Masz trudności z koncentracją? Zacznij ŻONGLOWAĆ!
Masz trudności ze znalezieniem sposobu na regenerację po dużym wysiłku intelektualnym? Zacznij ŻONGLOWAĆ!
Czujesz się zmęczony po ciężkim dniu pracy? Zacznij ŻONGLOWAĆ!
Żonglować można nawet skarpetkami zwiniętymi w kulkę, a koszt zakupu trzech profesjonalnych piłek to wydatek rzędu 20 zł. Wprowadzenie zajęć z żaglowania podczas każdej lekcji w szkole systemowej jest więc nie tylko możliwe, ale również wskazane. Trening może trwać kilka minut, podczas sprawdzania obecności, więc nie ucierpi na tym realizacja programu nauczania, a korzyści z takiego rozwiązania wypłyną nie tylko na umiejętność czytania, ale także koncentrację i efektywność przyswajania wiedzy przez uczniów.
W Szkole Podstawowej Montessori w Toruniu i w Liceum Ogólnokształcącym REALIZACJA wprowadzamy naukę żonglowania każdego dnia, jako program rozwoju umiejętności tak samo ważnej jak zdobywanie wiedzy i kompetencji z innych przedmiotów objętych programem nauczania.
A poniżej instrukcja nauki żonglowania i link do filmu instruktażowego:
Nauka żonglowania w dziesięciu krokach:
1. Żonglowanie to podrzucanie i łapanie.
2. Pierwszy krok to postawa ciała - stoisz z wyprostowanymi plecami z lekko ugiętymi nogami, łokcie powinny być przy ciele i ważne by ręce nie „wędrowały” do przodu.
3. Zaczynamy od ćwiczenia z jedną piłką - podrzucasz piłkę na wysokość swoich oczu. Najpierw wykonujesz ćwiczenia jedną, a później drugą ręką.
4. Drugi krok to przerzucanie piłki z jednej ręki do drugiej. Rzut staraj się się wykonać do środka twojego ciała. Skupiaj się na wyrzucie - to od wyrzutu zależy, czy złapiesz piłkę.
5. Trzeci krok to dwie piłeczki - każda w jednej ręce - podrzucasz na zamianę raz jedną, raz drugą.
6. Czwarty krok- wyrzucasz piłki tak, aby zamieniły się miejscem w powietrzu - kiedy pierwsza piłka będzie na wysokości wzroku wyrzucasz drugą - skup się najpierw na wyrzucie jedną ręką - zaczynając od prawej ręki lub lewej jeżeli jesteś leworęczny.
7. Piąty krok- to samo ćwiczenie wykonuj od drugiej ręki - lewej lub prawej - w zależności od tego, od której zacząłeś w poprzednim ćwiczeniu.
8. Szósty krok- trenujesz łącząc krok czwarty i piaty - zaczynasz wyrzut raz od prawej, a raz od lewej ręki - prawa, lewa, lewa, prawa. Zwrócić uwagę na rytm, najpierw pierwsza ręka rzuca, potem druga - nie rzucaj jednocześnie.
9. Siódmy krok- trzy piłki - dwie z nich umieszczasz w twojej dominującej dłoni - zaczynasz wyrzut tam gdzie masz dwie piłki i po kolei próbujesz wykonać trzy przerzuty - dwie piłki łapiesz do drugiej ręki.
10. Ósmy krok- wykonujesz ćwiczenie zaczynając z dwiema piłkami w drugiej ręce - próbując wykonać trzy przerzuty.
11. Dziewiąty krok- zwiększasz liczbę wyrzutów - zwrócić uwagę na jednakową wysokość wyrzutu piłek oraz to, że piłki podczas żonglowania powinny być w jednej płaszczyźnie.
12. Dziesiąty krok- żonglujesz!
Obejrzyj film instruktażowy -https://www.youtube.com/watch?v=K-v73CQQrHo